حدیث هایی از امام سجاد (ع)

قالَ امام سجاد ( علیه السّلام ):

آن کس که بیشتر به عیالت خود توسعه دهد بیشتر مورد خشنودی خداوند بزرگ است.

منبع : وسائل الشیعه٬جلد١.

---------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجاد ( علیه السّلام ):

تمامی خیر و سعادت را در این نکته مجتمع دیدیم٬ که انسان از آنچه در دست مردم است قطع امید کند و به آنان طمع نداشته باشد.

منبع : اصول کافی ٬ ج٢ /ص١۴٨ ٬ حدیث٣.

قالَ امام سجاد (ع):

زمین کربلا در روز رستاخیز، چون ستاره مرواریدى می درخشد و ندا می &rlm;دهد که من زمین مقدس خدایم، زمین پاک و مبارکى که پیشواى شهیدان و سالار جوانان بهشت را در بر گرفته است.

منبع : ادب الطف، ج 1، ص 236، به نقل از کامل الزیارات، ص 268.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجاد (ع):

بار خدایا! تو را سپاس بر تندرستی ام که پیوسته در آن به سر می برم. و تو را سپاس بر بیماریی که در بدنم پدید آورده ای؛ زیرا نمی دانم٬ ای خدای من٬ کدام یک از این دو حالت (تندرستی یا بیماری ) به سپاسگزاری تو شایسته تر و کدام یک از این دو برای ستایش تو سزاوارتر است. آیا زمان تندرستی ... یا زمان بیداری که مرا به وسیله ی آن از گناهان پاک کردی؟

منبع : الصیفه السجادیه - الدعاء 15

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجاد (ع):

آیه های قرآن گنجینه هستند. پس٬ هر گاه گنجینه ای را گشودی٬ شایسته است که در آن نظر افکنی.

منبع : البحار 92/216

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجاد (ع):

مردی نزد علی بن الحسین (ع)د آمد و مسائلی از آن پرسید ایشان جواب دادند. مرد خواست دوباره نظیر همان را سوال را بپرسد که علی بن الحسین فرمود: در انجیل نوشته است : تا زمانی که آنچه را آموخته اید به کار نبسته اید در طلب دانستن چیزهای دیگری که نمی دانید بر نیایید؛ زیرا علم هرگاهبدان عمل نشود بر صاحبش جز کفرا نیفزاید٬ و جز بر دوری او از خدا افزوده نگردد.

منبع : الکافی 1/44

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجاد (ع):

مجالس شایستگان٬ آدمی را به شایستگی فرا می خواند و رفتار دانشمندان٬ بر خرد می افزاید و فرمانبرداری از فرمانروایان عادل٬ کمال عزت است.

منبع : تحف العقول 283

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجاد (ع):

مردم زمان غیبت حضرت مهدی (ع) که به امامت او ایمان داشته باشند و ظهورش را انتظار کشند٬ بر مردم همه ی زمانها برتری دارند.

منبع : منتخب الأثر244

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجاد (ع):

سه خصلت است که در هر مومنی باشد٬ در پناه خدا قرار گیرد و خداوند در روز قیامت او را در سایه ی عرش خود درآورد و از وحشت آن بزرگترین روز در امانش دارد :[١]کسی که با مردم آن گونه رفتار کند که از آنان می خواهد با او چنان رفتار کنند.[٢] و مردی که هیچ دستی و پایی پیش ننهد مگر آنکه بداند در طاعت خدا پیش می نهد یا در مصیبت او.[٣] و مردی که از برادرش عیبی نگیرد تا آنکه خودش آن عیب را واگذارد.

منبع : تحف العقول 204

----------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

با خدایا!این روزی است مبارک و فرخنده٬ مسلمانان در جای جای زمینت در این روز گرد هم آمده اند٬ آن که خواهانِ [حاجت] و طالبِ [رحمت] و مشتاقِ [عنایت] و آن که ترسان [ازخشمت] می باشد همگی در پیشگاهت حضور دارند و تنها تو به نیازهایشان نظر داری [و آنها را بر می آوری].

منبع : الصحیفه السجّادیّه الدعا 48

--------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

با قرآن باش؛ زیرا خداوند بهشت را آفرید ... و درجات آن را به اندازه ی آیات قرآن قرار داد٬ پس هر که قرآن بخواند٬ و بالا رو٬ و هرکس از این افراد وارد بهشت شود در آنجا بلند مرتبه تر از او نخواهد بود مگر پیامبران و صدّیقان.

منبع : البحار 8/133

--------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

حق کودک خردسال این است که بر او رحمت آری٬ در پرورش فکری و آموزش وی بکوشی٬ از خطایش بگذری و پرده پوشی کنی٬ با او بسازی و کمکش کنی٬ لغزش های کودکانه اش را بپوشی٬ که این خود سبب توبه [و اصلاح حال] اوست . باید با کودک مدارا کرد و با او در نیفتاد که این روش٬ برای رشد کودک مناسب تر است.

منبع : تحف العقول 270

--------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

پروردگارا! تو در هر زمان از دین خود به وسیله ی امامی پشتیبانی کردی که او را نشانه ی راه برای بندگانت و چراغ راهنما برای سرزمینهایت قرار دادی و این پس از آن بود که ریسمان او را به ریسمان خودت پیوند زدی واو را وسیله ی رسیدن به رضوان و خشنودی ات قرار دادی.

منبع : الصحیفة السجّادیّة، الدعاء47

------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

رشد علمی

از حضرت امام سجّاد (ع) درباره ی توحید سؤال شد در جواب فرمود : خدا میدانست که در آخر زمان افراد عالم و مردان دقیق و کنجکاو خواهند آمد . خداوند ((قُل هوَ الله اَحَدٌ )) و چند آیه از سوره ی حدید را تا ((وَ هُوَ علیمٌ بِذاتِ الصُّدور )) نازل فرمود.

جمله ی ((وَ ما یَنزِلُ مِنَ السَّماءِ و ما یَعرُجُ فیها)) از سوره ی حدید و جزءِ آیات پیش از ((علیمٌ بِذاتِ الصُّدور)) است که در حدیث حضرت علی بن الحسین (ع) آمده است . اینکه امام سجّاد (ع) در فهم این آیه ، به عمق دانش مردمی در آخر زمان اشاره می کند شاید ناظر به مطلبی باشد که دنیای امروز بدان متوجه شده است .

منبع : تفسیر برهان ، ص 1228

------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

امانتهای الهی

حضرت علی بن الحسین (ع) ضمن دعا به این مطلب اشاره نموده است : بارالها ، عمرم را ادامه بده ، مادامی که هر روزش در طاعت تو مصروف گردد. امّا اگر موقعی فرا رسد که عمرم چراگاه شیطان باشد ،جانم را بگیر و به حیاتم پایان بخش پیش از آنکه بغض تو متوجه من شود یل خشمت درباره ام استقرار یابد.

منبع : صحیفه ی سجّادیه ،دعای 20(مکارم الاخلاق)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

عجز انسان

امام سجاد (ع) درباره ی عظمت و رفعت باریتعالی می گوید : زبانهاغ از بیان صفات کمالش و عقلها از شناخت حقیقت ذاتش عاجز و ناتوان است.

منبع : صحیفه ی سجّادیه ،دعای یوم الدین

و نیز در دعای عرفه به پیشگاه الهی عرض می کند : بارالها توئی که ادراکات از شناخت ذاتیّتت نارسا و کوتاه است و فهم ها در شنالخت چگونگیت عاجز و ناتوان.

منبع : صحیفه ی سجّادیه ،دعای روز عرفه

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

آغاز خلقت دنیا

حضرت سجاد (ع) می فرمود : کسی که به کرامت نفس و شخصیت روحانی نائل آمده است مادیات پست، نزد او حقیر و ناچیز است.

منیع : تحف العقول ص 278

---------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

دنیا پرستها

محمّد بن مسلم زهری از مردان فهمیده و تحصیل کرده ای بود که تمایل مال و مقام ، از مسیر پاکی و فضیلت منحرفش ساخت و در کبر سن دچار تیره روزی و بدبختی شد . حضرت علی بن الحسین (ع) به منظور راهنمایی و نصیحت ، نامه ای به وی نوشته و در ضمن یک جمله ی کوتاه، نارسائی فکر جوانان و خطرات بیشتری را که بر سر راه آنان وجود دارد خاطر نشان فرموده است:وقتی که دنیا پرستی می تواند مانند تو کسی را تا این درجه به انحطاط و پستی برساند با آنکه عمر بسیار کرده ای و از تحصیلات عمیق علمی بهره مند شده ای و با مرگ فاصله ی زیادی نداری پس یک نفر جوان در برابر تمایلات نفسانی خود چگونه سالم می ماند ، جوانی که نوخاسته و از دانش بی بهره است ، جوانی که رأیش ضعیف و عقلش نارسا و منحرف است؟

منبع : تحف العقول ،ص277

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

تفقه در دین

ابی مالک از حضرت سجاد (ع) درخواست کرد که او را از جمیع طرق و مناهج دین آگاه سازد . حضرت در پاسخ او به عنوان قدر جامع تمام روش های اسلامی سه مسئله انسانی و اخلاقی نام برد : سخن حق ، حکم بعدل ،و وفاءِ به عهد.

منبع : مستدرک ،جلد 2 ،ص309

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

دین وفقر

محمد بن مسلم زهری ، سالیان دراز با حکومت بنی امیه همکاری داشت و در راه اجراءِ سیاست ظالمانه و مقاصد سوءِ آنان فعالیت می کرد. حضرت سجّاد (ع) نامه ی مفصلی به وی نوشت، او را موعظه کرد ، کارهای خطرناکش را خاطر نشان فرمود و از وی خواست که روش نادرست خویش را ترک گوید و گذشته ی خود را با رفتار صحیح جبران نماید. زین العابدین (ع) به زهری نوشت : بنی امیه تو را چون میله ی آهنی ساختند تا به وسیله ی تو آسیاب ستم خود را به گردش در آورند و منویات ظالمانه ی خویش را بر مردم تحمیل نمایند ، تو را چون پلی قرار دادند تا از پشتت گذر کنند و به هدف هایی که برای مردم ،مصیبت بار و رنج آور است برسند ، تو را نردبانی ساختند تا از آن بالا بروند و به مراهیهای خویش دست یابند. گمان مدار که می خواهم تو را توبیخ کنم و به کارهایی که مرتکب شده ای ملامت و سرزنشت نمایم . بلکه مقصودم اینست که خداوند آراءِ ناصوابت را جبران نماید و چیزهایی که از دینت دور شده به تو باز گرداند ... بعد از این از کارهای ناروایی که بدانها آلوده هستی روی گردان تا مگر به گروه نیکوکاران بهپیوندی و به آنان ماحق شوی.

منبع : تحف العقول ،ص275

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

پرهیز از ذلّت

حضرت سجاد (ع) می فرماید :دوست ندارم که با ذلت نفس به ار زنده ترین سرمایه ها و ثروتها دست یابم.

منبع : مستدرک 2، ص364

------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

اسلام و رویا

مردی به حضرت سجّاد (ع) عرض کرد خواب دیدم مثل اینکه در دست خود ادرار می کنم . حضرت فرمود : زنی که در خانه داری و با او هم بستر می شوی با تو محرم است. تحقیق کردند معلوم شد زن، خواهر رضاعی شوهر است. در این خواب دست که عضو بدن است کنایه از خواهر که عضو خانواده است آمده و ادرار به جای منی. امام (ع) در مقام تفسیرخواب ، ادرار در دست را با آمیزش با محرم تفسیرکرده است. اگر مرد می دانست که زنش خواهر او است و خائنانه با او ازدواج کرده است تعبیر خواب روانکاری و آشکار کردن ضمیر پنهان است و اگر نمی دانست این رویا الهام است.

منبع : المستطرف جلد 2 ص89

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

رفیق

حضرت سجاد (ع) به فرزندش امام باقر(ع) فرموده است : از رفاقت با احمق پرهیز کن، چه او اراده می کند به نفع تو قدمی بر دارد ولی بر اثر حمق و نافهمی مایه ی زیان و ضررت می شود.

منبع : وسائل 3 ،ص205

------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

سخنان زائد

از حضرت سجاد (ع) حدیث شده که رسول اکرم در آخر خطبه ی خود فرمودند : خیر و سعادت برای کسی است که اخلاقش پسندیده و خُویَش پاک باشد، باطنش نیکو و ظاهرش خوب باشد ، مازاد اموال خود را انفاق کند و از اداء سخنان زائد امساک نماید و با همه ی مردم به عدل و انصاف رفتار کند.

منبع : کافی 2 ،ص144

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

سخن حق و باطل

ابی مالک از حضرت سجاد (ع) درخواست کرد که او را از جمیع طرق و مناهج دین آگاه سازد . حضرت در پاسخ او به عنوان قدر جامع تمام روش های اسلامی از سه مسئله انسانی و اخلاقی نام برد : سخن حق ، حکم به عدل ، وفای به عهد .

منبع : مستدرک ،جلد 2 ، ص309

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

عوارض مشروبات

حضرت سجاد (ع) فرموده اند : شرابخواری و قماربازی از گناهانی است که پرده ها را پاره می کند و شرم و حیا را از میان بر می دارد.

منبع : بحار 16، ص162

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

بدی و پلیدی

حضرت سجاد (ع) در ضمن حدیث حقوق فرموده اند : حق مردم این است که از ایذائشان خودداری کنی و چیزی را برای آنان دوست بداری که برای خود دوست داری و نخواهی دربارهی آن ها چیرزی را که برای خود نمی خواهی.

منبع : مکارم الاخلاق ،ص234

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

پاداش شهدا

حضرت سجاد (ع) فرموده اند : روز عاشورا موقعیکه آتش جنگ زبانه کشید و کار زد و خورد شدت یافت آنانکه با حسین (ع) بودند متوجه شدند که امام و بعضی از خواص آن حضرت رخساری فروزان، بدنی آرام و روحی مطمئن دارند ، به یکدیگر گفتند ببینید که چگونه حضرت حسین (ع) در مقابل مرگ ، بی باک است. در این موقع حسین (ع) یاران خود را مخاطب ساخت و فرمودند : ای شریف زادگان ، صابر و مقاوم باشید چه مرگ چیزی جز پل ارتباط نیست که شما را از محیط شدائد و ملالت بار دنیا به بهشت پهناور و نعمت های ابدی منتقل می کند.

منبع : بحار ، جلد 3، ص134

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

قالَ امام سجّاد (ع):

قطع رحم و صله

حضرت علی بن الحسین (ع) بعضی از فرزندان خود را مخاطب ساخت و فرمودند : فرزند عزیز متوجه پنج گروه باش که با آنان مجالست نکنی، هم کلام نشوی ، و در مسافرت با آنها رفاقت ننمایی. عرض کرد پدر جان آنان کیانند؟ حضرت سجاد (ع) فرمودند : از مجالست دروغ ساز پرهیز کن چه او مانند سرابی است که مطالب را برخلاف واقع نشان می دهد . دور را در نظرت نزدیک و نزدیک را دور جلوه می دهد، از رفاقت با گناهکار و لاابالی اجتناب کن زیرا او تو را به بهای یک لقمه یا کمتر از آن می فروشد، از رفاقت بخیل پرهیز نما که او در ضروری ترین مواقع احتیاج، تو را یاری نخواهد کرد ، از رفاقت با احمق اجتناب کن که او نفعت را اراده می کند و از نادانی به تو ضرر می زند ، از مصاحبت کسیکه قطع رحم کرده است بپرهیز که در کتاب آسمانی مورد لعن و نفرین قرار گرفته است.

منبع : تحف العقول ، ص 279